Vorig voorjaar schreven we een blogartikel over de beste groenten voor in een moestuin of groentetuin om van te kunnen profiteren in de zomer. We kregen hier veel reacties op, dus graag willen we hier nu nog even wat dieper op ingaan.
Achteraf gezien hadden we misschien beter eerst dit artikel kunnen schrijven. Maar ach ja, beter laat dan nooit, en we kunnen de twee posts aan elkaar linken; komt in orde.
We zullen in deze blogpost uitleggen wat en wanneer je het beste kan zaaien en planten en we zullen ingaan op hoe je een nieuwe, kleine groentetuin aanlegt, hoe je moet beginnen met zaaien, tot wanneer je moet oogsten en alle stappen daartussenin.
Een groentetuin, hoe klein dan ook, is een fantastische manier om geld te besparen en om meer buiten in de frisse lucht bezig te zijn. Als je kinderen of kleinkinderen hebt, betrek ze dan vooral ook bij het aanleggen van de groentetuin. Het is een geweldige manier om ze te leren over tuinieren en gezond eten (en het haalt ze van hun beeldschermen vandaan!).
Als je zelf kweekt is de smaak van de groenten veel beter dan wanneer je ze in de supermarkt koopt. In dit artikel vind je alle stappen om een vliegende start te maken met je groentetuin, plus een aantal geweldige tips en trucs voor mensen met een beperkte ruimte buiten!
Start klein
De eerste stap bij het plannen van een groentetuin van welke grootte dan ook is om te bedenken wat je wilt gaan eten en waar alles moet komen. Je kunt je tuin opmeten en op papier uittekenen of berekeningen en plannen maken in een van de vele, beschikbare tuinontwerp-apps.
Denk na over de grootte, vorm en locatie van je tuin om de beste plek voor je perceel te bepalen. Houd er rekening mee dat het na verloop van tijd altijd kan worden veranderd, dus ons advies is om klein te beginnen en het perceel uit te breiden naarmate je meer vertrouwd bent met het werk dat een groentetuin vergt.
Een andere manier om te bepalen hoe groot je perceel moet zijn, is door een groentetuin te creëren die groot genoeg is om te verbouwen wat jij en je gezin willen en kunnen eten.
Een perceel van twee bij twee meter geeft bijvoorbeeld 4 m² beweegruimte. Dat is een mooie beheersbare grootte. In die ruimte kun je bijvoorbeeld gemakkelijk vier van je favoriete groenten kweken. Als je smalle gewassen zoals radijs, prei, wortelen en lente-uitjes neemt, kun je ongeveer 20-30 planten per vierkante meter planten.
Voor grotere gewassen zoals broccoli, kool, bloemkool en sla moet je rekenen op ongeveer 5 of 6 per m². Het belangrijkste is om ervoor te zorgen dat er voldoende ruimte is rond elke rij planten voor een goede luchtcirculatie zodat elk gewas kan groeien tot een goede, gezonde grootte. Het is een zeer simplistische manier om het te bekijken, maar het geeft je een algemeen idee van de opbrengst van deze groentesoorten die moeilijk te halen is uit een klein oppervlak.
Uit ervaring weten we echter dat het beter is om te genieten van wat je kweekt op een klein perceel dan overweldigd te worden door de werklast die nodig is om een groter perceel te onderhouden. Door klein te beginnen kun je de basis leren en erachter komen of je genoeg toegewijd bent om het perceel bewaterd en ongedierte- en onkruidvrij te houden.
Verbouw gewassen die je graag eet
Om te bepalen wat je gaat kweken, hebben we in ons artikel over de beste groenten voor de zomer een aantal van onze favoriete gemakkelijke groeiers op een rijtje gezet. De logische keuze is echter om gewoon te kweken wat je graag eet.
Wat je ook plant, het moet natuurlijk passen bij het klimaat, de ruimte die je beschikbaar hebt en bij je kennisniveau. Nieuwkomers in de groenteteelt kunnen eigenlijk niets fout doen met gewassen zoals wortelen, snijbonen, komkommers en sla.
Plant opeenvolgende gewassen
Als je met een klein perceel werkt vanwege beperkte ruimte, dan wil je deze maximaal benutten. Plan wat je gaat planten en wanneer en kijk naar wat groeit in koude en warmere maanden. Zodra je geoogst hebt, kun je opnieuw planten of overschakelen op een andere groente die meer past bij de tijd van het jaar.
Al deze informatie is allemaal gemakkelijk te vinden op internet en op zaadverpakkingen, maar ons advies is om een planner aan te schaffen of gebruik te maken van bronnen zoals gardenate.com of makkelijkemoestuin.nl om een teeltkalender op te stellen.
Probeer vooral te kweken gedurende de lente-, zomer- en herfstmaanden. In het vroege voorjaar kun je bijvoorbeeld gewassen zoals wortels en sla zaaien. Eenmaal geoogst (het duurt ongeveer 3+ maanden om te groeien), kun je zomergroenten zoals paprika's en tomaten planten en in de nazomer kun je overschakelen op kool en aardappelen voor de herfstoogst.
Pro Gardeners Tip:De sleutel tot opeenvolgend planten in een kleine groentetuin is om weinig en vaak te zaaien in kleine hoeveelheden. Zaai net genoeg om van te kunnen eten en op die manier kun je ervoor zorgen dat de planten tijdens het hele groeiseizoen achter elkaar klaar zijn om te oogsten. Je verspilt niets en maximaliseert de opbrengst van je beschikbare ruimte.
Hoe je je gewassen het beste kunt indelen
Wanneer je werkt met een kleiner perceel (of welke grootte dan ook), is het belangrijk hoe je je gewassen indeelt om er zeker van te zijn dat je de opbrengst die het kan produceren maximaliseert.
Traditioneel gezien, planten we in rijen en vierkanten, maar het is efficiënter om je gewassen te spreiden en ze in een driehoeksformatie te planten. De Plant Spacing Calculator van Omni (zie afbeelding hieronder) kan je helpen bij het bepalen wat er in past en wat de beste manier is om te planten.
Laat je niet verleiden tot overbeplanting. Elke plant heeft voldoende ruimte nodig om tot zijn volle grootte te groeien; als je ze te dicht op elkaar zet, kan dat problemen opleveren in de vorm van ziekten en plagen.
Kies je plek zorgvuldig
Dit is iets waar veel mensen te weinig bij stilstaan; het is belangrijk om de juiste plek te kiezen voor je groentetuin. De twee belangrijkste elementen die je nodig hebt, zijn veel zonlicht en de beschikbaarheid van water.
Het liefste wil je een plek voor je groentetuin die vlak is en beschut gelegen is tegen de ergste wind. Als je aan al deze voorwaarden kunt voldoen en je moestuin dichter bij de achterkant van je huis en/of de keuken kunt plaatsen, dan is dat helemaal top!
Kweken in potten en plantenbakken

Als je een kleine achtertuin, terras of balkon hebt, kun je nog steeds je eigen groenten kweken in potten en bakken.
Een grote plantenbak kan bijvoorbeeld meer dan 30 wortelen per seizoen opleveren en we hebben zelfs ontdekt dat groenten zoals rode bieten, tuinbonen, wortelen en aardappelen het over het algemeen beter doen in een plantenbak dan in de vaste grond.
De onderstaande video van Next Level Gardening is een uitstekende video om mee te starten. Het is een complete gids met alle info over tuinieren in plantenbakken en het behandelt onder andere: het type plantenbakken en potten en de grootte ervan, hoe je je groenten het beste water kunt geven, bemesten en hoe je moet planten en zaaien, etc.
Verhoogde tuinbedden bouwen
Goed vruchtbare grond is de sleutel tot het kweken van groenten, wat nog een reden is waarom plantenbakken en potten zo goed werken. Als je de mogelijkheid en de ruimte hebt, is het bouwen van verhoogde tuinbedden de volgende stap, omdat je ze dan kunt vullen met een goede laag vruchtbare grond.
Dat beetje extra hoogte dat ze geven zorgt er ook voor dat de grond sneller opwarmt in de lente, waardoor je het seizoen eerder kunt beginnen en wat langer kunt laten duren.
Verhoogde bedden kunnen tot drie keer meer opbrengen dan hetzelfde stuk grond omdat je het perceel efficiënter kunt indelen en er beter bij kan om te planten, wieden, water te geven en te oogsten.
In de onderstaande video van Silverline Tools vind je alles over de aanleg van deze bedden. TV-presentatrice en tuinexpert Katie Rushworth laat zien hoe je een eenvoudig houten frame kunt planten, gevuld met compost:
Start met de grond zomerklaar te maken

En wat de grond betreft, onze laatste tip is om je grond in topconditie te brengen voordat je gaat zaaien. Professionele tuiniers zullen je vertellen dat het voorbereiden van de grond het allerbelangrijkste is voor een productieve moestuin.
De late zomermaanden zijn de perfecte tijd om je vaste grond om te spitten en compost toe te voegen om het de juiste voedingswaarde te geven. Je kunt de tuin vervolgens in de winter met rust laten zodat de compost goed kan worden opgenomen door de grond.
Pro Gardeners Tip:
Houd het 100% natuurlijk en voeg alleen organisch materiaal toe zoals compost, mest of mulch om je grond te prepareren voor het planten. Vermijd chemische meststoffen, want naar onze mening vullen ze alleen bepaalde voedingsstoffen aan, doen ze meer kwaad dan goed en dragen ze niets bij aan het behoud van een goede, groentevriendelijke grond.
Begin dus nu met het plannen van je moestuin en dan ben je binnenkort klaar om te beginnen met zaaien!
Heb je tips die je met ons of met anderen wilt delen? Laat ze dan hieronder in de reacties achter.